خدمات ترخیص کالا
تفاوتی ندارد شما در حوزه واردات کالا فعالیت دارید یا با کشورهای جهان وارد تجارت بین‌الملل شده‌اید و در حوزه صادرات کالا نیز حضور دارید؛ به هر حال بحث ترخیص کالا از گمرک اهمیت بسیار زیادی دارد. در واقع مهمترین و حساس‌ترین مرحله صادرات و واردات کالا، مرحله‌ای است که شما باید کالا را از گمرک عبور دهید. بنابراین یک اشتباه می‌تواند سرمایه شما را به باد بدهد. به همین دلیل باید از خدمات ترخیص کالا از گمرک که توسط شرکت‌های بازرگانی ارائه می‌شود استفاده کنید.
ترخیص کالا مجموعه‌ای از فرآیندها اداری و قانونی است که برای وارد کردن کالا به داخل ایران یا برای صادر کردن کالا به خارج از کشور باید سپری گردد تا در نهایت شما بتوانید بارنامه یا مجوز خروج کالا را دریافت نمایید. این مرحله شبیه به گیت هواپیما عمل می‌کند. بنابراین باید حساسیت زیادی به خرج بدهید چون شما با قوانین داخلی و خارج کشور زیاد آشنایی ندارید و یک اشتباه به ضرر شما تمام خواهد شد. بهترین کار این است که به سراغ شرکت‌های بازرگانی که در حوزه تجارت بین‌الملل فعالیت دارند بروید و از خدمات ترخیص کالا از گمرک در این شرکت‌ها استفاده کنید. در این صورت بدون هیچ دغدغه‌ای و بدون مشکل قانونی، در کوتاه‌ترین زمان و با کمترین هزینه می‌توانید کالا را ترخیص کنید.
مراحل ترخیص کالا از گمرک
مهمترین علتی که شما به‌عنوان یک بازرگان باید مراحل ترخیص کالا از گمرک را بدانید این است که زمانبندی درستی برای واردات و صادرات کالا در نظر بگیرید. شاید شما با بررسی وضعیت بازار به این نتیجه رسیده‌اید که در یک تاریخ مشخص، محصولاتی که شما می‌خواهید وارد ایران کنید، به شدت بازارپسند می‌شوند. بنابراین باید ترخیص کالا طبق برنامه‌ای که شما مدنظر دارید پیش برود تا در نهایت بتوانید کالاها را به زمان طلایی بازارپسندی خود برسانید. در این زمان است که آگاهی از مراحل ترخیص کالا از گمرک برای برنامه‌ریزی زمانی، اهمیت پیدا می‌کند:
1- آماده سازی قبل از ورود کالا به گمرک
شما قبل از اینکه کالاها به گمرک برسد باید یکسری مراحل را سپری کنید. برای مثال:
- باید از اداره امور مالیاتی کد اقتصادی دریافت نمایید.
- باید کارت بازرگانی داشته باشید.
- برای برخی از کالاهای خاص مجوزهای مورد نیاز را از سازمان‌های همانند وزارت بهداشت و… را دریافت نمایید.
- به سامانه TSC مراجعه کرده و بررسی کنید براساس نوع کالایی که شما دارید، آیا این کالا مشمول پرداخت عوارض می‌شود یا خیر. در صورتی که مشمول عوارض بود، قبل از رسیدن به گمرک باید عوارض پرداخت شود.
2- ثبت اظهارنامه اولیه
زمانی که کالا به گمرک می‌رسد، شما به‌عنوان وارد کننده یا ترخیص‌کار، باید اطلاعات اولیه کالا را در داخل سامانه گمرک ثبت کنید تا اظهارنامه اولیه در داخل این سامانه جامع گمرکی تایید گردد.
3- ثبت اظهارنامه قطعی
مرحله بعدی شما باید بارنامه، فاکتور، پکینگ لیست، گواهی مبدا وگواهی بیمه را در اختیار گمرک قرار دهید. بعد از آن اظهارنامه گمرکی که به‌عنوان اظهارنامه قطعی یا اظهارنامه وضعیت دو شناخته می‌شود، با جزئیات کامل در داخل سامانه به ثبت خواهد رسید تا شما بتوانید شماره گذرنامه کالا را دریافت نمایید. این شماره در واقع شبیه به کد ملی عمل می‌کند و برای کالاهای شما بسیار حیاتی خواهد بود.
4- ارزش‌گذاری کالا
کارشناس گمرک ارزش کالا را طبق فاکتوری که شما در اختیار دارید و براساس قوانین ارزش‌گذاری گمرکی، مشخص می‌کنند و یک تعرفه گمرکی ارائه خواهد شد. شاید در این مرحله ارزش گذاری گمرکی نسبت به ارزش واقعی کالا بسیار پایین‌تر باشد. می‌توانید درخواست اعتراض داشته باشید تا ارزش‌گذاری توسط کمیسیون ارزیابی انجام شود.
5- پرداخت حقوق و عوارض
زمانی که تعرفه گمرکی را دریافت کردید، باید سود گمرکی، حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض گمرکی را پرداخت نمایید.
6- کنترل فنی و بازرسی
اکنون نوبت به کنترل‌های فنی می‌رسد. شاید کالاهای شما جزء کالاهای خاص به حساب می‌آید و باید از سازمان‌هایی همانند وزارت بهداشت، سازمان صنعت معدن و تجارت، سازمان انرژی اتمی و… مجوز دریافت کنید. بعد از ارائه مجوزها به گمرک، نوبت به بازرسی فیزیکی کالا می‌رسد. 3 روش بازرسی فیزیکی وجود دارد:
- در روش اول فقط به اسناد اکتفا می‌کند.
- ولی در روش دوم بازدید خیلی سریع انجام شده و تنها چند نمونه از کالاهای شما بررسی خواهد شد.
- برای مواقعی که کالاها بسیار حساس باشند، شاید نیاز به بازرسی قرمز است. یعنی باید تمامی محموله به‌طور کامل کنترل گردد.
7- خروج از گمرک
در نهایت شما با پرداخت هزینه‌های انبارداری و خدمات، می‌توانید قبض انبار را دریافت کرده و برای تحویل کالا و خروج از گمرک اقدام نمایید.
انواع کالاهای قابل ترخیص از گمرک
سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا تمامی کالاها را می‌توان از گمرک ترخیص کرد؟ اگر شما می‌خواهید کالاهایی را وارد ایران کنید، باید این کالاها با قوانین کشور ایران تطابق داشته باشند. همین مسئله برای صادرات کالا هم صدق می‌کند. یعنی وقتی می‌خواهید محصولات خود را به کشور دیگر بفرستید، باید کالاهای شما جزء کالاهای مجاز آن کشور باشد و از استانداردهای آن کشور برخوردار باشد طبق آنچه که گفته شد، براساس قوانین کشور ایران، کالاها به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- کالاهای مجاز کالاهایی هستند که نیاز به مجوز ندارند و به راحتی شما می‌توانید برای ترخیص کالا از گمرک اقدام کنید.
- دسته دوم از کالاها به‌عنوان کالاهای مشروط شناخته می‌شوند. یعنی شما باید از یکسری سازمان‌ها همانند وزارت بهداشت، وزارت صمت، سازمان دامپزشکی و… مجوز دریافت کنید تا امکانات ترخیص کالا فراهم گردد.
- دسته سوم کالاها به‌عنوان کالاهای ممنوعه شناخته شده‌اند. اسلحه، مواد مخدر، داروهای روانگردان، کالاهای خارج از موازین شرعی کشور ایران و…، جزء کالاهای ممنوعه به حساب می‌آیند و در نتیجه امکان ترخیص این قبیل کالاها از گمرک وجود ندارد.
مدت زمان ترخیص کالا از گمرک
همانگونه که در قسمت‌های قبل گفتیم، در بحث واردات و صادرات، مدیریت زمان یک رکن اصلی به حساب می‌آید. شما باید بدانید هر مرحله چقدر زمان‌بر است تا دقیقاً در زمانی که مدنظر دارید، کالا وارد کشور شده یا بتوانید کالاهای خود را به کشور مقصد برسانید. بنابراین در این میان باید ذهنیت درستی درمورد مدت زمان ترخیص کالا از گمرک داشته باشید. به هر حال مرحله ترخیص کالا از گمرک جزء حساس‌ترین مراحل به حساب می‌آید و گاهی اوقات لازم است بازرسی قرمز بر روی کالاهای شما انجام شود. پس مدت زمان ترخیص کالا از گمرک به چند عامل بستگی دارد:
- نوع کالا و در نتیجه نیاز یا عدم نیاز بازرسی قرمز
- تعداد مجوزهای مورد نیاز و در نتیجه تکمیل بودن لیست کامل مجوزها
- کامل بودن مدارک برای ترخیص کالا
- حجم کاری گمرک مبدا و مقصد
- وضعیت سیستم‌های سامانه در گمرک
براساس فاکتورهایی که در این قسمت توضیح دادیم، مدت زمان ترخیص کالا از گمرک بین ۲۴ تا ۷۲ ساعت برآورد شده است. مسلماً کالاهای بهداشتی یا کالاهایی که حساس به فساد هستند، باید هر چه زودتر فرآیند ترخیص کالا برای آن‌ها انجام شود تا مشکلی برای سرمایه‌های بازرگانان به وجود نیاید.
هزینه ترخیص کالا از گمرک
به هر حال وقتی شما وارد بازرگانی در عرصه بین الملل می‌شوید، باید ذهنیت درستی درمورد هزینه صادرات و واردات داشته باشید. یعنی از زمانی که کالا وارد مسیر تجارت بین الملل می‌شود تا زمانی که به مقصد برسد، براساس مراحلی که در پیش رو دارد، باید شما هزینه‌هایی را بپردازید و در این میان بخشی از هزینه‌ها به هزینه ترخیص کالا از گمرک تعلق پیدا می‌کند. به‌طور کلی چند عامل بر روی هزینه ترخیص کالا از گمرک تاثیر می‌گذارد:
1- مالیات بر ارزش افزوده
2- حقوق ورودی و عوارض گمرکی
3- هزینه ترخیص‌کار
4- هزینه بیمه کالا
5- هزینه مربوط به تهیه مجوزها و مدارک
6- هزینه حمل و نقل و بارگیری
7- هزینه انبارداری
8- هزینه مربوط به بازرسی گمرکی و تست‌های آزمایشگاهی
نکته‌ای که در انتها لازم می‌دانیم به آن اشاره کنیم این است که در برآورد هزینه ترخیص کالا از گمرک شما باید دستمزد تیم مشاور و کارشناسان حقوقی که خدمات ترخیص کالا از گمرک را برای شما ارائه می‌کنند را در نظر بگیرید. به هر حال شما با یک شرکت بازرگانی وارد همکاری می‌شوید؛ قراردادی بین شما منقعد می‌گردد و شما به ازای دریافت خدمات ترخیص کالا از گمرک توسط این شرکت، باید دستمزدی که طبق قرارداد مشخص شده را پرداخت کنید.
اسناد و مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا از گمرک
با توجه به اینکه ترخیص کالا از گمرک باید با دقت و وسواس زیادی انجام شود و یک خطا ممکن است تا مدتی طولانی کالاهای شما را در انبار به‌صورت تعلیق و قرنطینه در بیاورد، بنابراین شما باید لیست کاملی از اسناد و مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا از گمرک را داشته باشید تا زمانبندی شما برای ترخیص کالا از گمرک بهم نخورد و دقیقاً در زمانی که مدنظر دارید بتوانید کالاهای خود را از گمرک عبور دهید. اسناد و مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا از گمرک عبارتند از:
- شناسنامه کالا
- سند مالکیت
- بارنامه
- پیش فاکتور
- مجوزهای قانونی
- لیست عدل‌بندی
- اسناد و مدارک مربوط به صاحب کالا یا نماینده آن شامل کارت ملی، شناسنامه کپی وکالت برای نماینده یا کارت کارگزاری
- کارت بازرگانی
ترخیص کالا از گمرک با پارسیان تجارت بهنگار (PTB)
چه برای واردات و چه برای صادرات کالا، با شرکت‌های متخصص در این حوزه همانند پارسیان تجارت بهنگار (PTB)در ارتباط باشید. در این صورت تمامی مراحل حتی ترخیص کالا از گمرک توسط شرکت پارسیان تجارت بهنگار (PTB) مورد پشتیبانی قرار گرفته و شما خود را درگیر امور قانونی و فرآیندهای پیچیده نخواهید کرد. بنابراین به راحتی می‌توانید تجارت بین‌الملل خود را انجام دهید. مجموعه پارسیان تجارت بهنگار (PTB) تیمی از کارشناسان متخصص، مشاورین حقوقی و وکلای زبردست است که حتی اگر شما می‌خواهید به تازگی وارد تجارت بین‌الملل شوید و اطلاعاتی درمورد بازار جهانی ندارید، خدمات مشاوره را برای شما ارائه می‌کند تا با ذهنیت درست بتوانید یک مسیر تجارت پرسود و آینده‌دار را در پیش بگیرید.